BIÊN DỊCH CHƯƠNG TRÌNH VỚI GCC TRÊN CENTOS

GCC là viết tắt của GNU Compiler Collections, được sử dụng để biên dịch chủ yếu ngôn ngữ C và C ++. Nó cũng có thể được sử dụng để biên dịch Objective C và Objective C ++.Trong bài học này, các bạn sẽ được học cách sử dụng gcc mức cơ bản thông qua các chương trình C đơn giản.Để biên dịch một chương trình C/C++ trên Linux (trong bài này là CentOS), các bạn thực hiện theo các bước sau.

CÀI ĐẶT GCC CHO MÁY

Đầu tiên, bạn phải cài GCC cho máy để máy có thể biên dịch được các chương trình. Bạn có thể cài từ file nguồn.ISO hoặc từ Internet nếu không có sẵn file. Hình bên dưới là bật kết nối Internet cho máy để tải các gói về cài.

Tiếp theo, mở công cụ Terminal, nhập lệnh su để chuyển đổi sang tài khoản root như hình bên dưới

Nhập lệnh: yum groupinstall 'Development Tools' để tiến hành cài các gói công cụ

Kiểm tra các gói sẽ được cài, chọn y để đồng ý như hình bên dưới để cài đặt

Quá trình cài đặt tự động

Sau khi cài kết thúc. Sử dụng các lệnh whereis gcc; which gcc; gcc --version để lần lượt xem nơi chứa gói gcc; phiên bản gói gcc

Kết thúc quá trình cài đặt thành công.

BIÊN DỊCH CHƯƠNG TRÌNH VỚI 1 TẬP TIN NGUỒN

Phần này các bạn sẽ được học cách biên dịch 1 chương trình viết bằng C với 1 tập tin nguồn duy nhất. Chương trình đơn giản nhất quả đất khi chúng ta tiếp cận một ngôn ngữ lập trình chính là chương trình cho xuất hiện câu "Hello World!" ra màn hình console. Phần này cũng sẽ bắt đầu với chương trình đó nhé! Ở cửa sổ Terminal, nhập lệnh exit để chuyển về tài khoản bình thường sau khi thực hiện xong công việc "đặc quyền" của root là cài đặt gói chương trình cho CentOS.

Trước tiên, bạn hãy tạo một thư mục để lưu trữ tập tin code của mình. Bạn sẽ dùng lệnh mkdir SuDungGCC để tạo một thư mục tên là SuDungGCC như hình bên dưới. Sau đó dùng lệnh ls để kiểm tra thư mục đã được tạo, và lại dùng lệnh cd SuDungGCC để chuyển vào thư mục làm việc tương ứng là SuDungGCC. (Lưu ý tên của thư mục bạn có thể đặt theo ý của mình nhé!)

Để tạo tập tin chứa mã, bạn sẽ cần sử dụng một chương trình soạn thảo bất kỳ. Trong phần này bạn sẽ được sử dụng chương trình soạn thảo Vi Editor. Từ Terminal, bạn nhập lệnh vi hello.c để tạo tập tin mã nguồn C có tên là hello như hình bên dưới. Sau đó Enter để bắt đầu viết code

Tập tin hello.c được tạo và mở ra sẵn sàng để bạn viết mã như hình bên dưới. Để ghi nội dung, bạn có thể sử dụng một trong các phím: Insert hoặc i hoặc a.

Khi đó, bạn sẽ thấy chữ INSERT xuất hiện phí dưới cửa sổ Terminal, bây giờ bạn có thể viết mã của mình. Hình bên dưới là nội dung của tập tin hello.c với lời chào tương ứng như bạn thấy.

Sau khi kết thúc viết mã, để lưu file, trước tiên bạn nhấn phím ESC để thoát khỏi chế độ ghi. Sau đó nhập tiếp :wq rồi Enter để lưu file và đóng vi Editor. (Để lưu chưa muốn đóng vi, bạn nhập :w ; để đóng vi bạn nhập tiếp :q)

Trở lại cửa sổ lệnh, bạn nhập ls để kiểm tra sự tồn tại của tập tin hello.c như hình bên dưới

Để biên dịch chương trình đơn giản đã viết, bạn nhập lệnh gcc hello.c -o hello rồi Enter như hình bên dưới. Sau đó nhập tiếp lệnh ls để xem tập tin "chạy" tương ứng được tạo ra (màu xanh) của chương trình hello.c (lưu ý tên của tập tin sau biên dịch có thể đặt khác tên file code, trong hình bên dưới là đặt cùng tên)

Để chạy chương trình, bạn nhập lệnh ./hello rồi Enter như hình bên dưới. Khi đó bạn sẽ nhận được kết quả chạy của chương trình hello.c với lời chào "Chao mung ban den voi MiniLessons.net". Vậy là bạn đã biên dịch thành công chương trình với GCC rồi nhé.

BIÊN DỊCH CHƯƠNG TRÌNH VỚI NHIỀU TẬP TIN NGUỒN

Với chương trình bạn phải tổ chức thành nhiều file code, khi đó cách biên dịch và chạy có kết hợp với các thư viện được hỗ trợ trong GCC. Trong phần này, bạn sẽ thấy cách biên dịch một chương trình tính toán đơn giản là cộng, trừ, nhân, chia với 2 số nguyên. Điểm khác biệt là các phép cộng trừ nhân chia được viết riêng thành từng file.Đầu tiên, bạn viết mã cho phép cộng như hình sau

Tiếp theo bạn lại viết mã cho phép trừ trong một file khác như hình sau

Rồi lại viết mã file khác cho phép nhân

Và cuối cùng là tập tin cho phép chia

Sau đó bạn tạo một file cacpheptinh.c với nội dung giống như hình sau

Sau khi tạo và viết xong tất cả các file code cần thiết, bạn nhập lệnh ls để xem lại các file trước khi biên dịch. Hình bên dưới bạn sẽ thấy các file được tạo gồm: phepcong.c; pheptru.c; phepnhan.c; phepchia.c và cacpheptinh.c. Sau đó, bạn nhập lệnh: gcc phepcong.c pheptru.c phepnhan.c phepchia.c cacpheptinh.c -o tinhtoandongianLệnh trên có tác dụng tạo ra một tập tin "chạy" với tên tinhtoandongian

Tiếp theo nhập lệnh ls để kiểm tra sự xuất hiện của tập tin tinhtoandongian như hình bên dưới

Nhập lệnh ./tinhtoandongian để chạy chương trình đã được biên dịch. Hình bên dưới cho thấy kết quả sau khi ta nhập 2 số nguyên, chương trình sẽ liên kết và tính toán ra 4 phép tính đơn giản là cộng, trừ, nhân, chia.

Để xem trực quan các tập tin đã tạo, bạn có thể vào Activities > Files, sau đó mở thư mục tương ứng đã tạo các file trước đó (trong bài là thư mục SuDungGCC như hình bên dưới)

Như vậy, bạn đã hoàn thành thành công bài học rồi nhé.

Chúc bạn học tập chăm chỉ!